Büyüme Ve Gelişme

Büyüme ve gelişme, yumurtanın anne karnında döllenmesinden başlayıp yetişkinliğe kadar devam eden bir süreçtir. Büyüme ve gelişme çocukluk döneminde olup, yetişkinlik döneminde durur ve yaşlılıkta da yerini yıkım evresi almaktadır.

Her ne kadar büyüme ve gelişme aynı şey zannedilse de, büyüme vücut ağırlığı ve hacminin artışı; gelişme ise biyolojik açıdan olgunlaşmadır. Büyüme, vücudumuzun dış görünüşünün değişmesini (örneğin; boyumuzun uzaması, kilo almamız vs.) İfade ederken, gelişme; organların, doku ve hücrelerin olgunlaşma süreci ve biyolojik olarak yeterli düzeye gelmek demektir.

Büyüme ve Gelişmeyi Etkileyen Faktörler

*Hormonlar
*Genler
*Beslenme şekli ve
*Fiziki çevredir

Büyüme ve Gelişmede Dönemler

1) Bebeklik Dönemi: Bebeklik dönemi bebek doğduktan sonra 1 yaşına gelene kadar geçen süreyi kapsamaktadır. Ve bu sürede bedende hızlı bir gelişim ve büyüme gözlemlenir. Hızlı bir şekilde boyu ve kilosu artan bebeğin elleri, ayakları, ağzı, bedeni hatta beyninde büyüme ve gelişme gözlemlenir.

Ve bu sayede artık ellerini, ayaklarını, ağzını daha iyi kullanmaya başlayıp, zamanla konuşma ve yürüme becerisi de kazanır. Bu dönemde aynı zamanda bebekte güven duygusu da gelişmektedir. Annesini emen bebek, beslenme ihtiyacını gideren anneyle duygusal bir bağ oluşturur ve bu sayede bağlılık duygusu da artar. Annenin emzirirken bebeği ile sürekli göz teması kurması, bu bağın artmasını sağlayarak duygu ve güven gelişimine büyük etki eder. Bu ihtiyacın zamanında ve devamlı olarak giderilmemesi durumunda, bebekte güven duygusunun gelişmesine olumsuz etki eder.

2) Çocukluk Dönemi: Bebeklik döneminin bitiminden sonraki 6 yaşa kadar olan süreyi kapsamaktadır. Bu dönem, “özerklik” ve “fallik” dönem olarak ikiye ayrılır.

Özerklik Dönemi

Bu dönemde çocuğa tuvalet alışkanlığı kazandırıldığından, aynı zamanda tuvalet dönemi olarak da adlandırılır. Bu dönemde çocuk artık bebeklikten çıkmış ve çocukluk dönemine girmiş olduğu için, anne babaların buna uygun olarak davranmaları , çocuğa gereksiz baskı ve zorlama yapmaktan kaçınıp sabırlı bir şekilde ve onun “çocuk” olduğunu unutmadan, onu kendi kendine yeten bir birey haline getirmeyi amaçlayıp, çocuğun psikolojisini de düşünerek bunun için gerekli eğitimi vermeleri gerekir. Aksi takdirde hem ruhsal sağlık hem de büyüme gelişme ve yeterli düzeye gelme, kendi kendine yetebilme açısından sorunlar ortaya çıkacak, çocukta sinirlilik, sabırsızlık, huysuzluk gibi ruhsal sıkıntılar baş gösterecektir.

Fallik Dönem

Oyun dönemi olarak bilinen bu dönem, 3 yaşından 6 yaşına kadar olan süreyi kapsar. Ve bu dönem aynı zamanda okul öncesi dönemidir. Özerklik döneminde çocukta görülen psikolojik sıkıntılar, bu dönemde ortadan kalkar ve “ben merkezci” olan çocuk, tek başına oynamaktan çıkarak, artık daha yardımsever ve arkadaş canlısı olarak grup oyunlarına yönelir.
Aynı zamanda bu dönemde çocuklar cinsel organlarını keşfederek, kız ve erkek arasındaki farklılıkların farkına varırlar. Bu dönemde çocuk yalnız bırakılmamalı, anne baba çocukla arkadaş gibi olmalı ve sorunlar konuşarak çözülmelidir. Çünkü bu dönem aynı zamanda çocuğun anne babasını örnek aldığı dönemdir. Bu yüzden anne babaların çok dikkatli davranmaları gerekmektedir.

3) Okul Çağı Dönemi

Bu dönem 6-12 yaş arasını kapsamaktadır. Çocuk bu dönemde aileden ayrılarak yeni bir ortama girerek buraya uyum sağlamaya çalışır. Bu dönemde cinsel kimlik iyice belirginleştiğinden, kızlar kızlarla, erkekler erkeklerle oynamak isterler. Çocuk artık doğru ve yanlışı ayırt edebilme yeteneğini kazanmış olduğundan kuralları benimser ve ona uygun davranırlar. Bu davranışların pekişmesinde, anne baba ve eğitimciye büyük sorumluluk düşmektedir.

4) Ergenlik Dönemi

Ergenlik dönemi 12-21 yaş arasını kapsar ve kız çocukları bu döneme erkeklerden daha önce girerler. Bu dönemde kız çocukları erkeklerden daha çabuk gelişmeye başlarlar ve hatta daha uzun olup yaşça büyük görünebilirler.

5) Yetişkinlik Dönemi

Bu dönem 21-65 yaş arasını kapsar. Artık belirli olgunluğa ulaşılmıştır hatta anne baba olma yoluna girilmiştir. Anne baba da çocuk yapıp, onu büyütme evresine girerler.

6) Yaşlılık Dönemi

65 yaştan sonraki dönemi kapsar ve artık vücut yıkım aşamasına girmiş, büyüme ve gelişme çoktan durmuştur. Artık vücut hacminde küçülme, kaslarda erime ve çökme başlamıştır.